κάμερες παντού

Όταν προ εικοσιπενταετίας έβαλα κάμερα στον τότε υπολογιστή μου, θυμάμαι πως κάθε φορά που λειτουργούσε, άναβε στην πρόσοψή της ένα κόκκινο λαμπάκι. Τα κομπιούτερ της εποχής είχαν μεγάλο μέγεθος και μικρές δυνατότητες, σήμερα το αντίθετο. Ευχάριστη εξέλιξη, βολική. Μόνο μειονέκτημα πως σταδιακά οι κατασκευαστές αφαίρεσαν εκείνο το προειδοποιητικό κόκκινο λαμπάκι.

Με τα χρόνια οι κάμερες μπήκαν παντού. Σκεφτόμουν τα λίγα μέρη, ελάχιστα πλέον, που δεν τις συναντάς, όπως τα υπνοδωμάτια, οι τουαλέτες, τα σχολεία μέχρι στιγμής. Απ’ την άλλη, ακόμα και εκεί, εφόσον μπαίνεις με το κινητό τηλέφωνο, μπαίνει και η κάμερα. Και, πιστέψτε με, δεν μπορείς να ξέρεις πότε ‘γράφει’. Ούτε πού μεταδίδει την εικόνα της.

Πρωτοαγόρασα κινητό στα 38 μου, ενώ όταν ήμουν μικρό παιδί δεν είχαμε τηλεόραση. Από τους μαθητές μου της Γ’ Λυκείου με χωρίζουν 40 χρόνια. Όπως και ο διαφορετικός τρόπος που βγήκαμε στη ζωή, εννοώ τις προσλαμβάνουσες, την ανακάλυψη του κόσμου. Οι μαθητές μου μεγάλωσαν παρέα με οθόνες και κάμερες, τις πιστεύουν περισσότερο απ’ ό,τι εγώ και έχουν μεγάλη ευχέρεια και εξοικείωση μαζί τους. Σαράντα χρόνια πριν θα ήταν αδιανόητο να κάνω φίλους ή να ερωτεύομαι μέσα από αυτές.

Και εξακολουθώ να είμαι επιφυλακτικός. Σε όλους τους υπολογιστές μου, εδώ και χρόνια, κολλάω ένα μικρό στρογγυλό hansaplast στο ‘μάτι’ της κάμερας, που βρίσκεται ακριβώς επάνω από την οθόνη τους. Σε όλους, εκτός από εκείνον που χρησιμοποιώ στο σχολείο –συνήθως δείχνω ενημερωτικά και επεξηγηματικά βίντεο στα παιδιά- και τον έχω μόνιμα εκεί. Γιατί; Διότι η τάξη όπου κάνω μάθημα, ένα εργαστήριο του Μηχανολογικού Τομέα στο Επαγγελματικό Λύκειο όπου δουλεύω, δεν αποτελεί δικό μου ιδιωτικό χώρο. Και δεν θεωρώ απόρρητα αυτά που συμβαίνουν εντός του. Εμπιστευτικά, ναι. Έχει διαφορά.

Διαβάζω γνώμες σοβαρών ανθρώπων της Εκπαίδευσης (Γιώργος Θαλάσσης, Αθανάσιος Κονταξής) που εναντιώνονται στο ‘τηλεμάθημα’ με κάμερες. Τα επιχειρήματά τους είναι αξιόλογα και σεβαστά, με προβληματίζουν βαθειά και σκέφτομαι δύο και τρεις φορές προτού αρθρώσω την διαφορετική τοποθέτησή μου. Και ενώ συμφωνώ στα περισσότερα από αυτά που ισχυρίζονται, που άλλωστε προκύπτουν από την θητεία τους, όχι αφ’ υψηλού κι από καθέδρας, αλλά δίπλα στα παιδιά, εδώ θα διαφοροποιηθώ. Γιατί ο κόσμος προχωρά, πάντα θα προχωρά, και μάλιστα με μια ορμή που νομίζω πως είναι προτιμότερο να προσπαθήσεις να την κατευθύνεις παρά να την σταματήσεις.

Οι κάμερες, έτσι κι αλλιώς, είναι ήδη παντού. Δική μας δουλειά είναι να λειτουργούν όταν πρέπει και όπου πρέπει. Με κανόνες. Με διακόπτη On-Off και αν γίνεται και με λαμπάκι. Μια σταθερή κάμερα που εστιάζει στον πίνακα και το επάνω τμήμα της ‘έδρας’, τοποθετημένη ψηλά στον τοίχο πίσω από την πλάτη των παιδιών, πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να μεταφέρει ένα κομμάτι της εκπαίδευσης και προς εκείνα τα παιδιά που για έκτακτους, εξαιρετικούς και αντικειμενικούς λόγους δεν μπορούν να έρθουν στην τάξη. Και ναι, ο διδάσκων (μόνο) θα φαίνεται και θα ακούγεται.

Διευκρινίζω ότι το ‘τηλεμάθημα’ δεν είναι αληθινό σχολείο, ούτε κατά διάνοια. Κι ούτε είναι άλλοθι για απαράδεκτες συνθήκες στα σχολεία, όπως για να φαίνονται ‘αραιωμένα’ τριαντάρια τμήματα ή για να μην έχουμε ανθρώπινες συνθήκες πρόσβασης ή υγιεινής, όπως σωστές ράμπες για αναπηρικά καροτσάκια ή οχήματα, κατάλληλες τουαλέτες και τόσα άλλα. Αν ο τρέχων ιός επέβαλε 15άρια τμήματα, ας κάτσουμε να το δούμε κι αυτό στο μέλλον, στα μέτρα του εφικτού. Μην το ξεχνάμε, έχει πολύ κόσμο εκεί έξω, μορφωμένα νέα παιδιά που διψάνε για έναν αξιοκρατικό ΑΣΕΠ και που πρέπει να δουλέψουν εδώ, στην Ελλάδα. (Για την Ελλάδα ρε γαμώτο, μου ξέφυγε, on camera…)